سفارش تبلیغ
صبا ویژن

کاهش صادرات فرش دستباف آذربایجان‌شرقی


 

  • کاهش صادرات فرش دستباف آذربایجان‌شرقی

    اقتصاد برخی شهرهای استان مانند سردرود کاملا وابسته به فرش است و در هر خانه‌ای می‌توان یک دار قالی پیدا کرد. بنا بر اعلام مسئولان، صادرات فرش از تبریز به 11 کشور جهان به صورت مستقیم و کلان با ارزآوری سالانه 300 تا 400 میلیون دلار صورت می‌گیرد. هر چند با وجود این ظرفیت‌ها و ارزش مالی صادرات این محصول این روزها صنعت فرش و فرشبافی آذربایجان شرقی وضعیت مناسبی ندارد.  

    • هشدار فعالان فرش

    اوایل سال جاری بود که فعالان فرش تبریز و دیگرشهرهای استان در مصاحبه‌های مختلفی با همشهری هشدار دادند صادرات فرش استان در مسیر نزولی قرار گرفته و انبارهای این کالا با تجمیع تولیدات روبه‌رو است. این هشدار در جمع‌بندی گزارش‌های مربوط به صادرات فرش استان تأیید شد که نه‌تنها میزان صادرات فرش استان منطبق با جدول تعیین‌شده رشد نداشته بلکه فرش استان نمی‌تواند جایی در بازارهای هدف پیدا کند.

    به گفته «اسماعیل چمنی»، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش، حدود 30 درصد صادرات فرش استان به آمریکا و بقیه عمدتاً به کشورهای اروپایی انجام می‌شود.  این کاهش صادرات که اکنون بازار فرش تبریز را از رمق انداخته مسئولان صادراتی را به واکنش واداشته است تا جایی که «حبیب امین‌زاده»، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، در جلسه اخیر با فعالان و مدیران صادراتی با اشاره به وضعیت عمومی صادرات غیرنفتی استان به این روند کاهشی هم اشاره و از این وضعیت انتقاد کرده است. وی به مسئولان این بخش مأموریت داده شرایط را بررسی و راهکارهای جدیدی برای افزایش صادرات پیدا کنند.  

    • نبود حمایت‌های بانکی لازم از صادرات فرش

    رئیس انجمن صادرکنندگان فرش سردرود با بیان این‌که حمایت‌های قانونی و بانکی لازم از صادرات فرش وجود ندارد، می‌گوید: ارائه ضمانت‌های ارزی برای صادرات فرش خارج از توان اکثر صادرکنندگان است.   «محمد قاسم حضوری» می‌افزاید: بخش عمده‌ای از صادرات فعلی فرش استان به صورت فرش تابلویی است که در برخی موارد به صورت تکی یا چندتایی صورت می‌گیرد. برخی صادرکنندگان همان تولیدکنندگانی هستند که مشتریان ثابتی در آن سوی مرزها دارند و شبکه گسترده‌ای از صادرکنندگان را شکل می‌دهند. آنها توان تامین ضمانت‌های سنگین را ندارند، چراکه خود عمدتاً بدهکارانی هستند که برای تولید فرش به بانک بدهکارند.

    وی تاکید می‌کند: در حالی که دولت برای تولید فرش تا 80 درصد آورده نقدی تولیدکننده، وام کم‌بهره می‌دهد، این تسهیلات در بخش صادرات حالت برعکس پیدا می‌کند و دولت صادرکنندگان و تولیدکنندگان فرش را متمایز می‌داند، در حالی که اگر صادراتی نباشد، تولید هم دچار مشکل می‌شود.  این مسئول مشکل دیگر حوزه صادرات را عدم انطباق ماشین‌آلات شست‌وشو و پرداخت فرش استان با تکنولوژی روز عنوان می‌کند و می‌گوید: فرش‌های تابلویی پس از بافت نیاز به شست‌وشو و پرداخت با دستگاه‌های ظریف دارند ولی اکثر کارخانه‌های شست‌وشو و پرداخت فرش برای فرش‌های خانگی و بزرگ طراحی شده‌اند؛ البته در ماه‌های اخیر دستگاه‌های جدید از سوی فعالان فرش تهران خریداری شده که موجب هدایت این فرش‌ها به این استان شده است.  حضوری با اشاره به عدم صادرات این کالا از گمرک‌های استان اظهار می‌کند: صادرات فرش آذربایجان شرقی از گمرک‌های‌ تهران یا قم صورت می‌گیرد که آمار صادرات این کالا در استان را کمتر از عدد واقعی نشان می‌دهد.  

    • برنامه‌ریزی برای افزایش صادرات

    رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی با اشاره به وضعیت صادرات فرش استان در 6 ماهه اخیر اظهار می‌کند: انتظار ما افزایش این صادرات بود اما این روند رو به نزول است و این صادرات به نسبت 6 ماه سال گذشته حدود 2 درصد کاهش نشان می‌دهد که امیدواریم در نیمه دوم سال جبران شود.   «ناصر آویشن» با اشاره به نظر فعالان فرش و مشکلات بانکی پیش رو همچنین بر ضرورت برنامه‌ریزی برای حل این مشکلات، تاکید می‌کند: در روزهای آتی نخستین جلسه تخصصی با فعالان عمده فرش و اتحادیه‌های مربوطه در محل سازمان صمت یا اتحادیه فرش برای بررسی راهکارهای افزایش صادرات فرش خواهیم داشت و جمع‌بندی این جلسه به همراه جلسات تخصصی دیگر به مسئولان اقتصادی استان منعکس می‌شود.

    وی بیان می‌کند: مشکلات بانکی و ارزی که فعالان فرش استان بر آن تاکید دارند باید به صورت ملی و با همکاری بانک مرکزی حل شود؛ البته در سفر اخیر رئیس بانک مرکزی به استان این مشکلات منتقل و قول مساعد نیز در این زمینه داده شده است. ولی با توجه به زمان‌بر بودن برخی مصوبات دولتی امیدواریم در 6 ماه دوم شاهد حمایت‌های بیشتر بانکی از صادرات فرش استان باشیم.  

    آویشن تاکید می‌کند: هرچند اداره فرش و سازمان صمت متولی سیاست‌گذاری در این حوزه است، حقیقت این است که صادرات فرش چند مولفه‌ای است و نمی‌توان از یک اداره و سازمان انتظار داشت در این زمینه نقش‌آفرینی کند. در حال حاضر همکاری بیشتر بانکی در این زمینه بسیار مهم و تاثیرگذار است اما در سال‌های اخیر این حمایت‌ها مطلوب نبوده که برون‌داد این بی‌توجهی‌ها اکنون خود را بیشتر نشان می‌دهد.

    این مسئول با یادآوری وضعیت نامناسب قالیشویی‌ها، شست‌وشو و پرداخت فرش در استان عنوان می‌کند: یکی از مهم‌ترین مراحل تولید فرش شست‌وشو و پرداخت نهایی است که باید به خوبی صورت گیرد. اما در حال حاضر این عملیات عمدتاً در تهران یا قم انجام می‌شود. به همین دلیل صادراتهم از همان مبدأ صورت می‌گیرد. باید با هدایت منابع مالی و تسهیلات کم‌بهره به این بخش، صنعت شست‌وشوی فرش را در خود استان تقویت کرد تا مانع از خروج تولیدات استان شد.

    وی تاکید می‌کند: مشکل دیگری که در زمینه صادرات فرش استان خود را نشان می‌دهد انعطاف و هوشمندی در شناخت بازارهای جدید و کار با مشتریان جدید است که تحقق آن خروج از حالت بازاریابی سنتی در حوزه صادرات را می‌طلبد و نیاز به تشکیل دوره‌های بازاریابی فرش با همکاری اتحادیه‌های مربوطه وجود دارد. رئیس اداره فرش سازمان صمت استان عنوان می‌کند: مهم‌ترین موردی که نیاز داریم رسیدن وضعیت صادرات فرش استان به حالت پایدار است. پس از تثبیت این وضعیت می‌توان برای توسعه آن هم برنامه‌ریزی کرد.  

    • آمریکا، بزرگ‌ترین مقصد صادرات فرش دستباف تبریز

    بر اساس اعلام اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف تبریز بیش از 200 هزار نفر در این هنرصنعت شاغل هستند و در مجموع بیش از 500 هزار نفر از جمعیت آذربایجان شرقی از صنعت فرش و زنجیره تأمین و توزیع و صادرات آن ارتزاق می‌کنند. مقصد اصلی صادرات فرش دستباف استان، آمریکا با ارزش 126 میلیون دلار و پس از آن به ترتیب آلمان، لبنان، انگلیس، ژاپن، امارات، پاکستان، آفریقای جنوبی، ایتالیا، استرالیا و کاناداست. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف تبریز با اشاره به این‌که سازمان تأمین اجتماعی در بیمه قالیبافان سخت‌گیرانه برخورد می‌کند، می‌گوید: این سازمان بیمه افرادی را که چند روز تأخیر در پرداخت دارند، قطع می‌کند و برقراری مجدد آن پروسه نفس‌گیری دارد. ما در اتحادیه حاضریم هر 3 ماه یک‌بار بیمه عقب‌افتاده را جبران کنیم تا قالیبافان کمتر دغدغه قطعی بیمه داشته باشند.

    «اسماعیل چمنی» با بیان این‌که مواد اولیه فرش دستبافت در بازار کمیاب شده یا 3 برابر قیمت واقعی فروخته می‌شود، می‌افزاید: باید راهکاری برای کاهش قیمت مواد اولیه فرش و عدم صدمه به اشتغال و معیشت تولیدکنندگان فرش دستبافت اندیشیده شود. 1100 کارگاه فعال بافنده، 400 واحد پرداخت فرش، 400 واحد رفوگری، 95 واحد قالیشویی، 2200 واحد عرضه قالی جمعاً حدود 200 هزار شاغل دارد که باید با حمایت ویژه، اجازه ندهیم افزایش قیمت و رکود این حجم از اشتغال استان را تهدید کند.